NID / DDZ

Van 2009 tot 2014 in de NS bezig geweest met het verbouwen van 50 DD-AR stammen tot de nieuwe serie DDZ. Anders dan bij een modernisering zoals deze bij de ICM is uitgevoerd, is er hier erg veel veranderd aan zowel het interieur als het exterieur. Van buiten hebben de treinen de stoptreinhuisstijl met de schuine blauwe strepen ingewisseld voor de intercityhuisstijl met doorlopende banden. Ook zijn het nu geen treinstammen meer, zoals bij de DD-AR het geval was, maar rijden deze treinen nu als vaste treinstellen. Van binnen is er ook veel veranderd, wat het meest in het oog springt is de zonering die is toegepast: de bovenverdieping is bedoeld voor mensen die alleen en rustig willen reizen, de benedenverdieping is ingericht om meer met elkaar te kunnen praten. Hier heeft de trein de naam DDZ (Dubbeldekker Zonering) aan te danken. Dit was aanvankelijk de projectnaam, waarna officieel de naam NID (Nieuwe Intercity Dubbeldekker) werd gekozen, maar die naam is al vrij snel verdrongen door de oude benaming DDZ.


Het eerste van DD-AR naar DDZ verbouwde treinstel 7501 op het terrein van Nedtrain Leidschendam op 17 december 2011. Waar de DD-AR een treinstam met een loc of een mDDM-motorwagen was, is er bij de modernisering naar DDZ voor gekozen om vaste combinaties van rijtuigen met motorwagen te maken en deze als treinstellen te behandelen. De mDDM, zichtbaar op de foto, werd daarbij vernoemd tot mBk/mABk (afhankelijk van de aanwezigheid van 1e klasse), volgens de gebruikelijke naamgeving van bakken.

Aan de andere kant van het treinstel bevindt zich de ABvk, die we hier zien. In februari 2012, zo'n drie maanden na de eerste aflevering, zijn deze treinstellen voor het eerst gaan rijden tussen Den Haag en Amsterdam.


Op 21 oktober 2012 zag ik tijdens het maken van een overstap DDZ 7503 staan op spoor 17 van Rotterdam Centraal. Toen ik in de avond weer terugkwam stond deze er gelukkig nog, waardoor ik het gloednieuwe exemplaar op de foto kon zetten.


Op 25 oktober 2012 vertrekt DDZ 7536 van Amsterdam Centraal als intercity naar Den Haag Centraal. Op 23 november van dat jaar is het treinstel bij Sassenheim in tweeën gebroken door een geknapte kabel.

DDZ 7515 als sprinter naar Zandvoort, hier tijdens het vertrek van station Haarlem.

Ter hoogte van het voormalige BSH-terrein stond de 7529 buiten dienst.

De 7502 staat samen met de 7538 op het eindpunt Den Haag Centraal klaar om weer naar Amsterdam Centraal te vertrekken.


Op 8 december 2012 gingen de eerste treinen rijden over de Hanzelijn tussen Lelystad en Zwolle. Ter ere hiervan kon iedereen die wilde een gratis ritje over de nieuwe spoorlijn maken. Zelf maakte ik hier ook gebruik van, maar de linker foto laat al zien dat ik niet de enige was. Ik stapte op Lelystad Centrum in de trein bestaande uit stellen 7526 en 7507, waar ik in bleef zitten tot aan het nieuw geopende station Dronten dat we rechts zien.

De 7541 verzorgde de volgende rit naar Zwolle, die we hier ook zien in Dronten.

Achterop bovenstaande trein reed de 7519 mee, die bij het keren hier in Zwolle het voorste treinstel werd. In de achtergrond zien we het nieuwe perron dat is aangelegd voor de Hanzelijn.


Op 5 januari 2013 reed er een DDZ over het Delftse luchtspoor. Dit zal een van de (relatief) weinige DDZ-ritten hier zijn geweest, omdat sinds 2015 de treinen hier ondergronds rijden.


DDZ 7506 als sprinter op de lijn Utrecht Centraal - Zwolle komt op 9 februari 2013 aan op het zuidelijke eindpunt te Utrecht.

De 7502 reed de volgde rit naar Zwolle, we zien hem hier in Bilthoven.

Ook de 7507 staat op de foto, dit keer op de dienst Amsterdam Centraal - Dordrecht. De foto is genomen op Rotterdam Centraal.


DDZ 7543 als intercity naar Dordrecht te Rotterdam Centraal op 9 maart 2013.

DDZ 7522 bij aankomst in Haarlem op 17 april 2013. Foto: Bas Meijer.


DDZ 7522 naast V-IRM 8665 op 25 maart 2013 in Roosendaal. Foto: Jeffrey Zeitzen.

De 7507 later die dag in Bergen op Zoom. Foto: Jeffrey Zeitzen.


DDZ 7521 op 25 mei 2013 als sprinter naar Utrecht Centraal te Zwolle.

DDZ 7536 op 29 mei 2013 als sprinter naar Amsterdam vlak voor station Santpoort Noord, ter hoogte van waar de IJmuiderlijn ooit aftakte. Foto: Bas Meijer.

Twee stellen DDZ rijden door de bollenvelden op 5 augustus 2019, vlak voor het passeren van station Sassenheim.

Vanwege meldingen over trillingen bij hoge snelheid, zijn eind 2020 alle DDZ-stellen uit voorzorg aan de kant gezet. De oorzaak bleek bij het remsysteem te liggen, dat zorgde voor slijtage aan de wielen. Zodoende kwam ik op 8 januari 2021 ten westen van station Amersfoort Centraal een hele rij DDZ-stellen tegen, vergezeld door een los DDM-stuurstandrijtuig.

Per december 2021 keerde de DDZ weer terug op het spoor, te beginnen met het traject Zwolle - Roosendaal. Zodoende staat de 7846 op 16 december 2021 langs perron 1 van station 's-Hertogenbosch als intercity naar Zwolle.